Nelson Mandela

Nelson Rolihlahla Mandela ( 18 Phupu 1918 – 5 Tshitwe 2013 ) e ne e le radipolotiki le radipolotiki wa Afrika Borwa . E ne e le mopresidente wa Afrika Borwa ho tloha ka 1994 ho fihlela E bile motho wa pele wa motho e motsho ho kgethwa ho ba mopresidente ka mora boipuso. Mmuso wa hae o ile wa fedisa kgethollo e neng e tobane le batho ba batsho Afrika Borwa, ka ho lwantsha bofuma, kgethollo le ho kgothaletsa tekatekano. Dipolotiking e ne e le moetapele wa African National Congress (ANC) ho tloha ka 1991 ho isa 1997 hape e ne e le moetapele le sehahi sa mokgwa wa Democratic Socialist. Ka matjhabeng, Mandela e ne e le mongodikakaretso wa Mokgatlo o sa Ikamahanyeng le Naha ho tloha ka 1998 ho fihlela

O hlahetse lelapeng la borena la AbaThembu, Mandela o kene Yunivesithing ya Fort Hare le Yunivesithi ya Witwatersrand, moo a ithutileng molao. Nakong eo a neng a dula Johannesburg, o ile a nka karolo dipolotiking kgahlanong le mmuso wa kgethollo, a kenela ANC mme ya eba e mong wa bathehi ba ANC Youth League. Kamora hore mokgatlo wa Maburu o theho ile ka 1948, Mandela o ile a qala ho tsebahala ka 1952 kamora letsholo la ANC kgahlanong le kgethollo, O ile a kgethwa e le hlooho ya lefapha la Transvaal mme ya eba hloho ya Congress of the people in. Tshebetsong ya hae jwalo ka mmuelli wa molao o ile a ya ntlong e ntsho ka diqoso tsa ho ketola mmuso yena le baetapele ba ANC, ka bomadimabe ba ile ba ahlolelwa ho ketola mmuso ho tloha ka 1956 ho fihlela. A susumetswa ke Marxism o ile a kena ka sekhukhu South African Communist Party (SACP) mme a qetella e le e mong wa baetapele ba SACP. Qalong ba lwana ntle le ntwa, ka tshebedisano mmoho le Mokgwa wa Makomonisi wa Afrika Borwa ba thehile Sesole sa Naha (Umkhonto we Sizwe) ka 1961, ho diha puso ya apartheid. Ka 1962, o ile a tshwarwa ka diqoso tsa ho ketola mmuso mme a iswa teronkong bophelo bohle ba nyewe ya Rivonia.

Pele a khethwa moetapele wa Afrika Borwa, Nelson Mandela o ne a ile a sokola kgahlanong le puso ya apartheid ya Afrika Boroa e le moetapele wa African National Congress. Nelson Mandela o qetile dilemo tse 27 teronkong, boholo ba bona Robben Island .

Nelson Mandela o ile a lokollwa teronkong ka 1990, moo a ileng a qala ho bolela tswarelo le ho qala dipuisano tsa ho fedisa kgethollo ya Afrika Boroa . Nelson Mandela o hapile dikhau tse fetang 100 ho theosa le dilemo, ya bohlokeahadi e le Moputso oa Nobel Peace

Bukeng ya bana ba mo hlalositse ka tsela e latelang:

“Lebitso la ka ke Nelson Mandela. Ke hlahetse Afrika Borwa, naha e ntle e tlaase Afrika. Nna le wena re dula Afrika Borwa. Ke hlahetse motseng wa Mvezo ho la Kapa Botjhabela ka di 18, kahoo, ke monnamoholo kajeno. Ntate e ne e le morena. O ile a mpha lebitso la Rolihlahla, leo ka Sethosa le bolelang “ramathaithai”. Ke ne ke sa le monyenyane, ke na le a le mong kapa ba babedi ha batswadi ba ka ba tloha Qunu. Matsatsi a ka Qunu a bile monate haholo. Ha ke ntse ke hōla ke ne ke disa dinku le dipōdi tsa batswadi ba ka.

Ke ne ke le masimong le metswalle ya ka. Re ile ra qhomela ka har’a dinōka ’me ra ja mahe a dinotši a dimmapa tseo re neng re di tjheka mekoting. Ke ne ke dula ke le hlokolosi hore ke se ke ka longwa ke dinotši. Ke kile ka leka ho palama tonki. Ntho e nngwe le e nngwe e ne e le hantle mme e ne e senyehile ha tonki e ne e teba sehlahleng sa meutlwa!

Ha ke le dilemo di supileng, Ntate o ile a nkisa sekolong sa kereke. Ke nna motho wa pele lelapeng la heso wa ho kena sekolo. Ntate ha a ka a kena sekolo. Re ne re lokela ho apara diaparo tsa boitlhompho ha re ya sekolong, mme batswadi ba ka ba ne ba hlile ba hloka tsa bona e le hore ba ka reka junifomo ya sekolo. Ntate o ile a nka borikgwe ba hae ba kgale a bo seha mangweleng a re ke bo apare. Ke ne ke se na lebanta, kahoo Ntate o ile a nka lente mme a tlamella borikgwe ba ka ka lona dinōkeng. Leha ho le jwalo, ke ne ke thabile, ke thabetse ho apara borikgwe bona. Sekolong, titjhere e ile ya mpha lebitso la Nelson. Kake nahana feela ke fuwe lebitso le letjha mme ke se ke le dilemo di 7 Ke ne ke dula ke thabile ha ke le sekolong le ha ke le lapeng. Mme o ne a dula a mpolella dipale, mme ke ithutile dintho tse ngata le dipaleng tsa hae. O nthutile ho ikokobetsa le ho hlompha batho ba bang. Ntate yena o nthutile ho ba sebete. Ke ne ke batla ho ba mabifi jwaloka yena. Ke ne ke batla ho tshwana le yena. Ke ne ke tlotsitse molora hlohong yaka hore moriri wa ka o be moputswa jwaloka wa hae. Ke ne ke rata Ntate.

Empa ha ke le dilemo di robong, bophelo ba ka bo ile ba fetoha hobane Ntate o ile a hlokahala. Ke ile ka tlameha ho phutha dintho tse seng kae ebe ke fallela ntlong e ntjha le ’Mè. Ho ne ho le bohloko ho nna ho tloha Qunu. Ke ile ka hetla, ka hetla morao ho bona lehae la hao le thabo eo ke neng ke e si ile morao. Ke ile ka tsamaya le Malome Jongi ra ya Mqhekezweni motseng o haufi. E ne e le motswalle ya moholo le Ntate. Ke ne ke hlolohetswe Qunu le ba lelapa lohle, empa bophelo ba ka le Malome Jongi bo ne bo le monate. Ke ile ka bapala le mora wa hae, Justice, mme re ratana haholo. Re ne re palama dipere, re swaswa merung, re bapala masimong a matala, mme re qhomela ka hara noka. Malome o ne a ntshwara jwaloka ngwana wa hae.

Ke ne ke kena sekolo, se haufi. Ha ke le dilemo di 16 Malome Jongi o ile a nthomella Sekolong sa Clarkebury Fela , malome o ne a dumela hore thuto e bohlokwa. Ka mor'a dilemo tse 16 ke ile ka ya Sekolong se Phahameng sa Healdtown Ke ne ke sebetsa ka thata, mme ke ipabola sekolong. Ke qetile sekolo mme ka ya kwa Yunivesithing ya Fort Hare. Ke ne ke le dilemo di 21 ka nako eo.

Ha ke le dilemo di 16, Malome Jongi o ile a nthomella Sekolong sa Clarkebury.

Ho ’na moob seo ke neng ke se rata ka Alex ke hore batho ba moo ba ne ba e-tswa ditsong tse sa tshwaneng. Kaofela ba ne ba bua dipuo tse fapaneng. Ba bang ba ne ba bua Sezulu, Sesotho, Sepedi le Tsonga Le olejwang Alex a ne a tšwana haholo le Qunu, ke ne ke le ’na.